ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ

Η ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ

Η Πλατανόβρυση (Τοπική Κοινότητα Πλατανόβρυσης - Δημοτική Ενότητα ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ), ανήκει στον δήμο ΠΑΡΑΝΕΣΤΙΟΥ της Περιφερειακής Ενότητας ΔΡΑΜΑΣ.

Η Πλατανόβρυση είναι ένα όμορφο καταπράσινο χωριό και οι κάτοικοι του ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και τη γεωργία.

Η Κοινότητα Πλατανόβρυσης συστάθηκε με Δ. της 21-11-1924. Προήλθε από την Κοινότητα Κουζλού-Κιόι και είχε έδρα τα Παλιάμπελα, τα οποία βρίσκονται ανατολικά του Νικηφόρου. Η Πλατανόβρυση που απέχει 8 χιλ από το Νικηφόρο και 25 χιλ από την πρωτεύουσα του Νομού, μέχρι την 1-4-1927 ονομαζόταν Ολά, οπότε, με Δ. μετονομάστηκε σε Πλατανόβρυση.

Οι Κοινοτικές Αρχές και Υπηρεσίες της Πλατανόβρυσης, στεγάζονταν μέχρι το 1955 σε ιδιωτικά σπίτια, όπως, στις κατοικίες του Σωτηριάδη Παναγιώτη και Τουλουμτζίδη Αριστείδη. Αργότερα, ανεγέρθη με δαπάνη του δημοσίου διώροφο οίκημα στο οποίο στεγάστηκαν οι Κοινοτικές Υπηρεσίες και το Αγροτικό Ιατρείο.

Ο πληθυσμός της Πλατανόβρυσης σύμφωνα με τα στοιχεία της στατιστικής Υπηρεσίας διαμορφώθηκε ως εξής: το 1928, 248 κάτοικοι, το 1961, 285 κάτοικοι, το 1991, 161 κάτοικοι ενώ η τελευταία απογραφή το 2011, βρήκε όπως κατοικούν στην Πλατανόβρυση μόνον 61 άνθρωποι.

Οι πρόσφυγες κάτοικοι της Κοινότητας Πλατανόβρυσης κατάγονται από χωριά και πόλεις του Πόντου: Ιλατίκ, Αμισού, Τικεντζίκ Πάφρας, Τσάμπαση Κοτυώρων, Αλάτσαμ, Πάφρα, Αμισός και Τραπεζούντα. Επίσης, κατοικούν και λίγες οικογένειες Σαρακατσάνων.

ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ

Στην Πλατεία του χωριού η οποία και διαμορφώθηκε τη δεκαετία του 1970 μεταφέρθηκε το μαρμάρινο μνημείο των Πεσόντων υπέρ Πατρίδος. Το μνημείο αρχικά βρισκόταν εκατό περίπου μέτρα αριστερά του πάρκου, μετά τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου. Το μνημείο κατασκευάστηκε το 1926.

Στο δρόμο αυτό, από την Πλατεία έως και το μνημείο, τα παλιά χρόνια, οι μαθητές του μονοθέσιου Δημοτικού Σχολείου της Πλατανόβρυσης πραγματοποιούσαν τις παρελάσεις τους. Μετά την ανάπλαση της πλατείας και τη δημιουργία του Πάρκου Αναψυχής, το μνημείο μεταφέρθηκε εκεί και τοποθετήθηκε στο κέντρο του, προκειμένου να είναι ορατό από τους επισκέπτες και ταυτόχρονα να αναδεικνύεται και η περίτεχνη γλυπτική του.

Απέναντι από το πάρκο το 1965 κατασκευάστηκε το εντευκτήριο της κοινότητας και ταυτόχρονα ο χώρος όπου οι μαθητές έδιναν τις θεατρικές τους παραστάσεις.

ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Πάνω από το Πάρκο Αναψυχής, μέσα σε μια πευκόφυτη έκταση προβάλει το εγκαταλειμμένο πλέον Δημοτικό Σχολείο Πλατανόβρυσης που κάποτε έσφυζε από ζωή. Το εξατάξιο τότε Δημοτικό Σχολείο φιλοξενούσε μαζί με τις δύο τάξεις νηπίων, γύρω στα 70 παιδιά. Ένας δάσκαλος και μία νηπιαγωγός μεριμνούσαν για την παιδεία όλων των μαθητών, οι οποίοι για ένα μεγάλο διάστημα τρεφόντουσαν στο σχολείο, σε μια μεγάλη αίθουσα που είχε προστεθεί στην αυλή του σχολείου, η οποία σήμερα δεν υπάρχει.

Το 1981, το Σχολείο έκλεισε και τα λιγοστά πλέον παιδιά της Πλατανόβρυσης μεταφέρονται στο Δημοτικό Σχολείο Νικηφόρου, για τη φοίτηση τους. Το Σχολείο δεν έχει αξιοποιηθεί για κάποια άλλη χρήση και παραμένει εκεί, σε ανάμνηση όμορφων στιγμών.

Το 1/τάξιο μικτό Δημοτικό Σχολείο Ολάς της πρώην Κοινότητας Ολάς ιδρύθηκε με ΒΔ της 19-3-1924 καθώς υπήρχαν 40 παιδιά προς φοίτηση. Την περίοδο 1941-1944 το σχολείο αναστέλλει τη λειτουργία του λόγω της Βουλγαρικής κατοχής. Το 1949-1951 συγχωνεύεται άτυπα με το Δημοτικό Σχολείο Μυρσινιάς και το 1953 επίσημα αναβαθμίζεται σε 2/τάξιο Σχολείο, με έδρα την Πλατανόβρυση. Το 1972 υποβιβάζεται σε 1/θέσιο και το 1985 καταργείται λόγω έλλειψης μαθητών. Το Σχολείο για την ιστορία να αναφέρουμε ότι το 1928 είχε 137 μαθητές, το 1961, 45 μαθητές και το 1981, μόλις 9 μαθητές.

Το Δημοτικό Σκολείο Πλατανάβρυσης αρχικά στεγαζόταν σε ένα ισόγειο κτήριο τουρκικής κατασκευής. Το υπάρχον διδακτήριο θεμελιώθηκε το Μάρτιο του 1929 σε οικόπεδο ευρισκόμενο στις νότιες παρυφές του συνοικισμού και περατώθηκε τον Αύγουστο του 1932 από την Εποπτεία Παραμεθορίων. Για την ανέγερση του διατέθηκαν 100.000 δρχ. από το Κράτος, 10.000 δρχ. από τους κατοίκους του συνοικισμού και 20.000 δρχ. από τον τότε Γεωργικό Πιστωτικό Συνεταιρισμό «Ακμή» της Πλατανόβρυσης.

Το διδακτήριο είχε υποστεί κάποιες ζημιές την περίοδο της δεύτερης Βουλγαρικής κατοχής, οι οποίες αποκαταστάθηκαν με Κρατική αρωγή.

Το διδακτήριο έχει αίθουσα διδασκαλίας, αίθουσα βιβλιοθήκης- εργαστήριο, γραφείο και διάδρομο.

Μετά την κατάργησή του Σχολείου, με απόφαση του ΥΠ.Ε.Π.Θ. παραχωρήθηκε στην Κοινότητα Πλατανόβρυσης για Κοινωφελείς σκοπούς.

ΤΟ ΣΥΓΧΩΝΕΥΘΕΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΥΡΣΙΝΙΑΣ

Η ερειπωμένη Μυρσινιά, τέως Τσαλή-Μαχαλέ, ανήκε στην εδαφική δικαιοδοσία του Δημοτικού Διαμερίσματος Πλατανόβρυσης, σε απόσταση 8.5 χιλ από τον Νικηφόρο.

Στον προσφυγικό συνοικισμό Μυρσινιάς, στις 29-10-1937 ιδρύθηκε το 1/τάξιο Δημοτικό Σχολείο το οποίο ανέστειλε τη λειτουργία του την περίοδο της Βουλγαρικής κατοχής, ενώ το 1951 άτυπα συγχωνεύτηκε με το Δημοτικό Σχολείο Πλατανόβρυσης και επίσημα με ΒΔ της 29-12-1953. Το δυναμικό του Σχολείου σε μαθητές ήταν, το 1951, 20 μαθητές και το 1961, 10 μαθητές.

Κατά τη διάρκεια της Βουλγαρικής κατοχής ο συνοικισμός της Μυρσινιάς καταστράφηκε ολοσχερώς.

Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ

Ο Ιερός Ναός Πλατανόβρυσης είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο. Ο Ναός χρονολογείται από τον 4ο αιώνα, αναπαλαιώθηκε το 1970 από τον Μακαριστό Μητροπολίτη Δράμας Διονύσιο. Είναι ένας μικρός Ναός ο οποίος όμως ικανοποιεί τις ανάγκες των κατοίκων του χωριού. Ανήμερα τις εορτής του Αγίου Γεωργίου πραγματοποιείται μεγάλο πανηγύρι στο χωριό και σ’ αυτό συρρέουν πλήθος κόσμου από την ευρύτερη περιοχή.

ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ

Στην Πλατανόβρυση σώζεται ακόμη το παλιό πέτρινο υδραγωγείο από το οποίο υδρευόταν το χωριό. Δίπλα σ’ αυτό έχει χτιστεί τη δεκαετία του 1960 το νέο υδραγωγείο, το οποίο μεταφέρει το νερό στα σπίτια των κατοίκων από το Δρυμότοπο. Παλαιότερα, στο χωριό για τις ανάγκες των κατοίκων υπήρχαν πολλά πηγάδια, ένα εξ αυτών σώζεται στην Πλατεία του χωριού

ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΤΗΣ ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗΣ

Τους καλοκαιρινούς μήνες, η Πλατανόβρυση σφύζει από ζωή, καθώς δεν είναι λίγοι αυτοί που συντήρησαν τις πατρογονικές τους εστίες και τις χρησιμοποιούν ως παραθεριστικές, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

ΤΟ ΕΞΩΚΛΗΣΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ

Λίγο έξω από την Πλατανόβρυση, ανάμεσα στα αιωνόβια πλατάνια διακρίνεται το εξωκλήσι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Ένας ιδανικός τόπος για αναψυχή, ο οποίος έχει τη δική του μακραίωνη ιστορία. Σύμφωνα με μαρτυρίες, οι Τούρκοι όταν κατοικούσαν στην περιοχή, φύτεψαν τα πλατάνια αυτά στο σχήμα της ημισελήνου, για συμβολικούς λόγους. Όμως, μια μέρα, έπεσε κεραυνός πάνω σ’ ένα απ’ αυτά και συγκεκριμένα στο πλατάνι που συμβόλιζε το άστρο της ημισελήνου. Οι χριστιανοί το εξέλαβαν ως θείο σημάδι και στο σημείο εκείνο αργότερα έκτισαν το ξωκλήσι.

Η περιοχή έχει αναπλαστεί από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2000-2006 της περιφέρειας ΑΜΘ που αφορούσε την αισθητική αξιοποίηση-ανάδειξη χώρων γύρω από τον οδικό άξονα Νικηφόρου-Πλατανιάς-Πλατανόβρυσης-Παρανεστίου, με τελικό δικαιούχο το Δασαρχείο Δράμας. Ωστόσο, η περιοχή σήμερα χρίζει νέας παρέμβασης βάσει των νέων δεδομένων και της γενικότερης εξέλιξης της περιοχής.