ΤΕΜΕΝΟΣ

ΤΟ ΤΕΜΕΝΟΣ

Το Τέμενος ανήκει στον Δήμο Παρανεστίου της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας, που βρίσκεται στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.

Το Τέμενος βρίσκεται ανατολικά του νομού Δράμας, σε υψόμετρο 150 μέτρων από την επιφάνια της θάλασσας και σε απόσταση 40χιλ. από την πρωτεύουσα του Νομού και 5χιλ. από την έδρα του Δήμου Παρανεστίου. Η παλιά ονομασία του ήταν Τζαμή-Μαχαλέ. Μετονομάστηκε σε Τέμενος με Δ. τη 1-4-1927.

Πρόκειται για ένα προσφυγικό χωριό στο οποίο εγκαταστάθηκαν με την ανταλλαγή του πληθυσμού, το 1923, 27 οικογένειες προσφύγων, συνολικά 105 άτομα.

Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 στο Τέμενος κατοικούσαν 17 άτομα, τα οποία σαφώς και έχουν λιγοστέψει τα χρόνια που ακολούθησαν. Το Τέμενος, σήμερα είναι ένα ήρεμο, γραφικό χωριουδάκι, το οποίο και επισκέπτονται κατά την περίοδο των καλοκαιρινών μηνών και σε μεγάλες γιορτές και αργίες, όσοι μετανάστευσαν σε άλλες περιοχές, ωστόσο διατηρούν δεσμούς με την πατρογονική τους γη.

ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Με Β.Δ. της 20-11-1924 ιδρύθηκε το 1/τάξιο μικτό Δημοτικό Σχολείο του προσφυγικού συνοικισμού Τζαμί-Μαχαλέ, της πρώην Κοινότητας Δρατσίστας, το οποίο ανήκει στην εδαφική δικαιοδοσία του Δημοτικού Διαμερίσματος Παρανεστίου.

Το Σχολείο ανέστειλε τη λειτουργία του λόγω της Βουλγαρικής κατοχής (1941-1944) και του Εμφύλιου πολέμου (1948-1959). Το Σχολείο καταργείται το 1978, λόγω έλλειψης μαθητών. Στο Σχολείο φοιτούσαν το 1940, 86 μαθητές, το 1951, 54 μαθητές, το 1961, φοιτούσαν 17 μαθητές και το 1971, μόλις 8 μαθητές.

Να σημειωθεί ότι μέχρι τον Ιούνιο του 1933, οι μαθητές του Τεμένους φοιτούσαν στο Δημοτικό Σχολείο του Μεσοχωρίου. Η ανέγερση του νέου διδακτηρίου άρχισε τον Οκτώβριο του 1932 στη Ν.Α. πλευρά του συνοικισμού και απόσταση 150 μέτρων από αυτό.

Όλοι οι κάτοικοι του συνοικισμού, με ζήλο βοηθούσαν στην ανέγερση του διδακτηρίου. Με τα ζώα τους μετέφεραν πέτρες, άμμο και νερό. Εργάζονταν χωρίς να απαιτήσουν το παραμικρό. Με χαρές και τραγούδια έτρεχαν για να κτίσουν το οικοδόμημα εκείνο, που θα σκόρπιζε το φως και τον ελληνοχριστιανικό πολιτισμό στα παιδιά τους.

Με την αξιέπαινη αυτή προθυμία και την εξαιρετική συνεργασία των κατοίκων του συνοικισμού, με το μηχανικό Χρήστο Λαμπριανίδη και τον εργολάβο Γιώργο Καλλιπολίτη, αποπερατώθηκε το διδακτήριο τον Ιούνιο του 1933.

Τα χρήματα για την ανέγερση του διδακτηρίου διατέθηκαν από το κράτος μέσω της Επιτροπής Παραμεθορίων.

Το διδακτήριο είναι μονώροφο, τύπου 1/τάξιου Σχολείου και διαθέτει αίθουσα διδασκαλίας, γραφείο και διάδρομο.

Το διδακτήριο είχε υποστεί αρκετές ζημιές από τους Βούλγαρους στη διάρκεια της κατοχής (1941-1944), οι οποίες αποκαταστάθηκαν μετά την απελευθέρωση.

Μετά την κατάργηση του Σχολείου, με απόφαση του ΥΠ.Ε.Π.Θ. η χρήση του διδακτηρίου παραχωρήθηκε στην τότε Κοινότητα Παρανεστίου. Μετά τη σύσταση του Δήμου Παρανεστίου, η χρήση του διδακτηρίου περιήλθε στον ομώνυμο Δήμο, ο οποίος το επισκεύασε για να στεγάσει σ’ αυτό, προσεχώς, το Κατασκηνωτικό Κέντρο Παρανεστίου.

Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΡΟΦΥΤΟΥ ΗΛΙΟΥ

Β.Α. του Τεμένους, προβάλλει ο Ιερός Ναός του χωριού, αφιερωμένος στον Προφήτη Ηλία. Ο Ναός λειτουργεί σε μεγάλες γιορτές και φυσικά ανήμερα της εορτής του Προφήτη, οπότε στήνεται μεγάλο πανηγύρι στον ευρύχωρο προαύλιο χώρο του Ναού, ο οποίος ανεγέρθη τη δεκαετία του ’60 από τους κατοίκους του χωριού.

Οι πρόσφυγες, που εγκαταστάθηκαν στο χωριό το 1923, ως χώρο τέλεσης των θρησκευτικών τους λατρειών είχαν αρχικά το εγκαταλελειμμένο τέμενος των τούρκων που έφυγαν από την περιοχή, το οποίο διαμόρφωσαν κατάλληλα. Το τέμενος βρισκόταν σε χώρο Ν.Δ. της σημερινής εκκλησίας και όχι σε μεγάλη απόσταση απ’ αυτήν. Σήμερα, στο χώρο αυτό, υπάρχει ένα μικρό εκκλησάκι, ως ανάμνηση των χρόνων που πέρασαν. Το εκκλησάκι αυτό βρίσκεται στον αύλιο χώρο των κτηριακών εγκαταστάσεων του Πολιτιστικού Συλλόγου Τεμένους «Ο Προφήτης Ηλίας».

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΕΜΕΝΟΥΣ «Ο ΠΡΟΦΥΤΗΣ ΗΛΙΑΣ»

Τα σκήπτρα του πολιτισμού, της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου, κρατά επάξια ο Πολιτιστικός Σύλλογος Τεμένους «Ο Προφήτης Ηλίας». Μπορεί οι πλειονότητα των κατοίκων του Τεμένους να έχει μεταναστεύσει σε άλλες περιοχές αναζητώντας μια καλύτερη ζωή γι’ αυτούς και τα παιδιά τους, ωστόσο κανένας τους δεν έκοψε τους δεσμούς αίματος με την πατρογονική γη.

Ο Πολιτιστικός σύλλογος, κάθε χρόνο πραγματοποιεί πλήθος εκδηλώσεων, ανταμώματα ή συμμετέχει σε τα τμήματα του σε εκδηλώσεις άλλων συλλόγων.

Το μεγάλο κτήριο όπου στεγάζεται ο Πολιτιστικός Σύλλογος, με την εξίσου μεγάλη αυλή και ειδική εξέδρα για τους οργανοπαίκτες, μαρτυρά τη συνοχή και τη συμμετοχή των κατοίκων, σε κάθε είδους κάλεσμα του Συλλόγου.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΤΕΜΕΝΟΥΣ ‘’Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ’’

Ο ποντιακός πολιτιστικός σύλλογος Τεμένους Παρανεστίου ‘’ Ο Προφήτης Ηλίας’’ ιδρύθηκε το 1995 και έχει έδρα το χωριό Τέμενος του Δήμου Παρανεστίου. Ένα ποντιακό χωριό που κατοικείται από Πόντιους με καταγωγή από την περιοχή της Σινώπης, του Καρς και της Τραπεζούντας.

Διατηρεί παράρτημα στην πόλη της Δράμας στην οποία και δραστηριοποιείται ως επί το πλείστον. Η παρουσία του συλλόγου στα πολιτιστικά δρώμενα του νομού Δράμας είναι ιδιαίτερα δυναμική.

Στα χρόνια της λειτουργίας του έως σήμερα επιδεικνύει φιλανθρωπικό έργο, έχει διοργανώσει πλήθος πολιτιστικών δράσεων, όπως διαλέξεις, φεστιβάλ παραδοσιακών χορών, εκμάθηση ποντιακής διαλέκτου κ.α. Παράλληλα διαθέτει χορευτικά τμήματα όλων των ηλικιών, που με σεβασμό στην ποντιακή παράδοση μεταλαμπαδεύουν στις επόμενες γενιές τους ποντιακούς χορούς.

ΤΟ ΔΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: ΜΑΤΖΑΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: ΗΛΙΑΔΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: ΚΕΪΒΑΝΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

ΤΑΜΙΑΣ: ΚΩΣΤΙΔΟΥ ΟΛΓΑ

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ: ΣΑΒΒΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Το Τέμενος, όπως και τα περισσότερα χωριά του Δήμου Παρανεστίου, διατηρούν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των σπιτιών, αν και πολλά εξ αυτών, μη έχοντας την ανάλογη μέριμνα, αφού εγκαταλείφτηκαν από τους ιδιοκτήτες τους, έχουν ερειπωθεί παίρνοντας μαζί τους μνήμες μιας άλλης εποχής.

Μπορεί οι μνήμες να ήταν επίπονες, σε πολλές των περιπτώσεων, και ίσως οι πρώτοι κάτοικοι των περιοχών αυτών να μην επιθυμούσαν τη διατήρηση τους, ίσως πάλι να μη μπορούσαν να φανταστούν ότι 100 χρόνια μετά, οι επόμενες γενιές, θα έβλεπαν με ένα διαφορετικό μάτι την πολιτιστική αυτή κληρονομιά. Ίσως, για πολλούς και διάφορους λόγους, άλλα από τα επιβλητικά για την εποχή διώροφα σπίτια, γκρεμίστηκαν, άλλα παραμένουν μισογκρεμισμένα και άλλα-ελάχιστα- συντηρήθηκαν και κατοικούνται ακόμη και σήμερα, από τους εναπομείναντες ηλικιωμένους κατοίκους, των ακριτικών αυτών χωριών της Παρανέστιας γης.

Κάποιοι, πιο ρομαντικοί, τα ζωγράφισαν, για να τα απαθανατίσουν στο πέρασμα του χρόνου, κι άλλοι πάλι, κρατούν ζωντανές τις μνήμες μέσω διηγήσεων, μύθων και εικασιών, περί στοιχειωμένων σπιτιών, για πιθανά εγκλήματα που έγιναν και δεν αποκαλύφθηκαν ποτέ…

ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Το Τέμενος, είναι χαμένο μέσα στην πλούσια βλάστηση της Παρανέστιας γης. Μια ευλογημένη γη όπου καρποφορούν τα πάντα. Ηλιόλουστο με ήπιο κλήμα και έναν Νέστο να περνά λίγο έξω από το χωριό, δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί ευλογημένος τόπος.

Περνώντας τη διασταύρωση προς Τέμενος, οι σχηματισμοί του ποταμού Νέστου γίνονταν όλο και πιο εντυπωσιακοί. Η καταπράσινη βλάστηση, τα γαλαζοπράσινα νερά και οι χρυσαφιές ακτίνες του ήλιου συνθέτουν ένα υπέροχο μωσαϊκό.

Μια στάση στο κιόσκι, πριν ανηφορίσετε για το Τέμενος, είναι η καλύτερη επιλογή.