ΚΑΠΝΟΦΥΤΟ

ΤΟ ΚΑΠΝΟΦΥΤΟ

Η Τοπική Κοινότητα Καπνόφυτου ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Παρανεστίου, του Δήμου Παρανετίου, όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα «Καλλικράτης».

Η επίσημη ονομασία του είναι, «το Καπνόφυτον». Παλαιότερα, ονομαζόταν Ντεντελέρ και μετονομάστηκε σε Καπνόφυτο με Δ. τη 1-4-1927. Πρόσφυγες από το Πόντο στην πλειονότητα τους οι κάτοικοι του Καπνόφυτου, είχαν ως κύρια ασχολία την καλλιέργεια του καπνού. Κατά μία άποψη, εκεί οφείλει και το χωριό το όνομά του, καθώς ήταν ξακουστό για την άριστη ποικιλία καπνού που παρήγαγε.

Το Καπνόφυτο είναι χτισμένο στην πλαγιά του βουνού και έχει υπέροχη θέα. Τα γύρω βουνά, με τα χωριουδάκια σκαρφαλωμένα πάνω σ’ αυτά, το Παρανέστι να απλώνεται στο κάμπο που δημιουργείται γύρω από το ποταμό Νέστο, τα μικρά γεφυράκια που υπάρχουν τριγύρω, συνθέτουν το μαγευτικό τοπίου ενός ευλογημένου τόπου.

Το Καπνόφυτο, βρίσκεται σε υψόμετρο 161 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας και η απόστασή του από την έδρα του Δήμου, το Παρανέστι, είναι μια «ανάσα» δρόμος.

Το χωριό, χτισμένο αμφιθεατρικά, μέσα στο καταπράσινο τοπίο, το οποίο αλλάζει όψη το Φθινόπωρο, με χιλιάδες χρώματα να εναλλάσσονται στις πλαγιές του και σε συνδυασμό με το ήπιο κλίμα που επικρατεί κατά τους χειμερινούς μήνες, προτρέπουν τον επισκέπτη να δει την περιοχή, με άλλο μάτι.

Στις μέρες μας δεν είναι λίγοι αυτοί που επέστρεψαν στις πατρογονικές τους εστίες, τις συντήρησαν και τις χρησιμοποιούν ως παραθεριστικές κατοικίες και πως άλλωστε να μη το κάνουν όταν, ο τόπος ενδείκνυται ως μια εναλλακτική πρόταση τουριστικής αξιοποίησης.

Δυστυχώς, πληθυσμιακά το Καπνόφυτο, μέρα με τη μέρα, στα χρόνια που κύλησαν, άρχισε να φθίνει. Οι νέοι αναζήτησαν αλλού την τύχη τους, μακριά από τη δύσκολη ενασχόληση των γονιών τους, την καλλιέργεια του καπνού. Στην απογραφή του 2011 βρέθηκαν συνολικά 18 άτομα να κατοικούν μόνιμα στο Καπνόφυτο.

Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Ο Ιερός Ναός του Αγ. Δημητρίου, που χτίστηκε το 1954, δεσπόζει πάνω σ’ ένα ύψωμα του χωριού, με θέα τα γύρω βουνά, το ποτάμι και τις γέφυρες. Στην αυλή του έχει ένα τεράστιο αιωνόβιο πλάτανο, με παγκάκι και βρύση. Το σημείο αυτό αποτελεί, εδώ και δεκαετίες, τόπο συνάντησης των απανταχού Καπνοφυτών, όταν επιστρέφουν στην πατρογονική τους εστία. Και φυσικά, εκεί, στήνεται και το μεγάλο πανηγύρι ανήμερα της εορτής του Αγίου Δημητρίου. Στην αυλή της εκκλησίας υπάρχει προς χρήση των πιστών και μια μεγάλη ευρύχωρη αίθουσα δεξιώσεων.

Είναι οι μέρες εκείνες που όλοι γίνονται μια παρέα, εξάλλου, οι περισσότεροι είναι συγγενείς μεταξύ τους και όπως λένε: «στο χωριό δε θα βρεις πόρτα κλειστή, κανείς δεν παίρνει τηλέφωνο πριν σε επισπευτεί και κανείς δεν φεύγει από το σπίτι αν πρώτα δεν τον φιλέψουν». Παραδοσιακή Ελληνική φιλοξενία!

Σ’ αυτό το φιλόξενο χωριό, όπως και σ’ όλα τα χωριά της ακριτικής αυτής γης, συναντά ο επισκέπτης νέα όμορφα σπίτια, αλλά και παλιά, μισογκρεμισμένα, χαμένα μέσα στις πυκνές φυλλωσιές των δένδρων και σε κάθε γειτονιά, και από μια κρήνη, να θυμίζει τις παλιές εποχές, τότε που οι γυναίκες και οι άνδρες φορτώνονταν τους κουβάδες με καθαρό γάργαρο νερό, για να το μεταφέρουν στα σπίτια τους, για την καθημερινή τους λάτρα.

ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Στο μικρό αυτό μαγευτικό χωριουδάκι κάποτε λειτουργούσε ένα Δημοτικό Σχολείο, το οποίο όπως όλα της περιφέρειας έκλεισε. Αν και βρίσκεται κρυμμένο πίσω από τα δένδρα που φούντωσαν, μια επίσκεψη από κοντά, έχει να σου διηγηθεί τη δική του ιστορία, που σίγουρα δεν θα μπορούσε να σε αφήσει αδιάφορο.

Το μικρό κτίριο του Σχολείου, που άλλοτε ζωντάνευε από τις φωνές των παιδιών, μαρτυρά το ενδιαφέρον του δασκάλου ή της δασκάλας που υπηρετούσε σ’ αυτό, για την απόκτηση των μικρών μαθητών, μιας πιο πλούσιας γνώσεις και παιδείας.

 Στην αυλή του Σχολείου διασώζονται ακόμη τα εξωτικά φυτά και λουλούδια που φυτεύτηκαν εκεί, με πολύ μεράκι. Και δίπλα στο σχολείο προβάλλει ένα μικρό θερμοκήπιο, όπου εκεί οι μαθητές, βιωματικά θα έκαναν το μάθημα της φυσικής ιστορία.

Με Π.Δ. της 28-9-1932 ιδρύθηκε το Δημοτικό Σχολείο Καπνόφυτου της τέως Κοινότητας Παρανεστίου που βρίσκεται σε απόσταση 2 χιλ. απ’ αυτό.

Το Σχολείο ανέστειλε τη λειτουργία του την περίοδο της Βουλγαρικής κατοχής (1941-1944) και καταργήθηκε το 1970 λόγω έλλειψης ικανού αριθμού μαθητών. Τα έτη 1939-1940 στο Σχολείο φοιτούσαν 43 μαθητές, το 1951, φοιτούσαν 55 μαθητές, το 1961, φοιτούσαν 20 και το 1971 μόλις 8 μαθητές.

Το Δημοτικό Σχολείο Καπνόφυτου στην αρχή στεγάστηκε σε διδακτήριο το οποίο θεμελιώθηκε το 1932 και περατώθηκε το Σεπτέμβριο του 1933, στο Β.Δ. άκρο του συνοικισμού. Το διδακτήριο είχε ανεγερθεί με την αρωγή της Εποπτείας Παραμεθορίων, της Κοινότητας Παρανεστίου και των κατοίκων του συνοικισμού, οι οποίοι είχαν προσφέρει πέτρες, άμμο και προσωπική εργασία.

Για την ανέγερσή του είχαν δαπανηθεί 180.000 - 190.000 χιλ. προπολεμικές δρχ. Την ανέγερσή του είχε αναλάβει ο εργολάβος Γιώργος Καλλιπολίτης, υπό την επίβλεψη του Μηχανικού Α. Λαμπριανίδη. Το διδακτήριο ήταν μονώροφο, τύπου 1/τάξιου Σχολείου και διέθετε αίθουσα, γραφείο, διάδρομο και αποθήκη.

Αργότερα, ανεγέρθη το υπάρχον σήμερα διδακτήριο το οποίο είναι μονώροφο, τύπου 1/τάξιου Σχολείου και κάλυπτε πλήρως τις ανάγκες στέγασης του Σχολείου έως την ημέρα κατάργησής του.

Με απόφαση του ΥΠ.Ε.Π.Θ. η χρήση του διδακτηρίου παραχωρήθηκε στην τέως Κοινότητα Παρανεστίου και στη συνέχεια στο Δήμο Παρανεστίου, ο οποίος και το επισκεύασε επιμελώς προκειμένου να στεγάσει σ’ αυτό το Οικολογικό Εργαστήριο Παρανεστίου, ωστόσο αυτό δεν έγινε και το κτήριο μέρα με τη μέρα καταστρέφεται.

Μπορεί τα πανέμορφα αυτά χωριά της Παρανέστιας γης να ερημώνουν και να καταστρέφονται, χρόνο με το χρόνο, ωστόσο, οι μνήμες όλων όσων είχαν την τύχη να γεννηθούν και να μεγαλώσουν σ’ αυτόν τον τόπο, είναι βαθειά χαραγμένες στο μυαλό τους και οι καρδιές τους, πάντα θα χτυπούν πιο δυνατά, όταν θα ανατρέχουν στις δύσκολες μεν, όμορφες δε, στιγμές που έζησαν εκεί.

Μακάρι να ήταν τα πράγματα διαφορετικά και η ευλογημένη τούτη ακριτική γη, να ξαναζωντάνευε, προσφέροντας τους καρπούς της, στις νεότερες γενιές.