ΠΑΡΘΕΝΟ ΔΑΣΟΣ

ΠΑΡΘΕΝΟ ΔΑΣΟΣ ΦΡΑΚΤΟΥ

Όταν θες να μιλήσεις για την Παρανέστια γη, στο μυαλό σου γεμίζει από αρχέγονα δάση, μαγικές ορθοπλαγιές, παραμυθένια μονοπάτια και μαγευτικούς υδάτινους σχηματισμούς.

Μια θεϊκή ομορφιά άγριας ζωής, με χαράδρες, κοιλάδες και παγωμένα ορεινά ποτάμια, καταρράκτες να χύνονται με ορμή από πανύψηλους βραχώδεις σχηματισμούς, αποτελούν μια πρόκληση για όσους λατρεύουν τη φύση και έχουν τη δύναμη να γευτούν τις προκλήσεις της.

Ορεινός όγκος και υδάτινος πλούτος, ένα πάντρεμα μοναδικού κάλλους, στα χιλιάδες στρέμματα γης του Παρανεστίου, σε προκαλούν και σε προσκαλούν.

Σου προσφέρουν μοναδικές εικόνες μ’ όλα τα χρώματα της ίριδας να λαμπυρίζουν πάνω στα πολυσχιδή και πολύχρωμα φυλλώματα των δένδρων, ενώ τα χρυσοκόκκινα «χαλιά» οδηγούν το βηματισμό σου, συνεπαίρνοντας το μυαλό σου.

Αν ψάχνετε τη γαλήνη και την έμπνευση στα αδιατάρακτα παρθένα δάση και στην άγρια ζωή, το Παρανέστι είναι έτοιμο να σας εισάγει στη φαντασμαγορική πλάση, που μόνο η φύση ξέρει να φτιάχνει και να συντηρεί.

Καλώς ήρθατε στο Παρθένο Δάσος του Φρακτού, το πιο άγριο δάσος της χώρας μας, ένα από τα ελάχιστα, εναπομείναντα, αδιατάρακτα δασικά οικοσυστήματα της Ευρώπης.

Το Παρθένο Δάσος Φρακτού αποτελεί ένα μέρος του Δάσους του Φρακτού, το οποίο με τη σειρά του είναι ένα μέρος του Δασικού Συμπλέγματος του Φρακτού. Η έκταση του τελευταίου φτάνει τα 119.352 στρέμματα, ενώ η έκταση του Παρθένου Δάσους φτάνει τα 5.892 στρέμματα.

Ονομάζεται και Παρθένο Δάσος Παρανεστίου, ενώ η παλιότερη ονομασία του ήταν Ζαγκραντένια που, όπως και η τωρινή του ονομασία, σημαίνει το φραγμένο μέρος. Πράγματι, το δάσος απλώνεται σε μια λεκάνη που είναι φραγμένη από κορυφές, στα βόρεια και η μόνη διέξοδος από αυτό είναι στα νότια.

Βρίσκεται στα βορειοανατολικά του νομού Δράμας, πάνω ακριβώς στα σύνορα με τη Βουλγαρία και αποτελεί μέρος μιας ορεινής περιοχής με ψηλότερη κορυφή τη Δελήμποσκα στα 1.953 μέτρα. Άλλες κορυφές είναι το Ύψωμα (1.873 μ.), η Λυκόλακκα (1.850 μ.), το Καψαλάκι (1.829 μ.), η Ράχη (1.817 μ.), το Μακρουλό (1.752 μ.) και το Μνήμα Παρασκευά (1.640 μ.).

Η περιοχή είναι γεμάτη από ρέματα με σημαντικότερα το Αχλαδόρεμα, το ρέμα της Λυκόλακκας, το ρέμα της Βαγγελίνας και το Στενόρεμα. Στο Φρακτό βρίσκεται η Χαράδρα του Αγριόγιδου, που αποτελεί ένα σημαντικό βιότοπο για τα αγριόγιδα, αλλά και οι όμορφοι καταρράκτες του Αχλαδορέματος. Το Παρθένο Δάσος του Φρακτού έχει κηρυχτεί Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης, ήδη από το 1980, λόγω της μεγάλης φυτογεωγραφικής, οικολογικής και ιστορικής του αξίας.

Στην περιοχή αναπτύσσονται δάση με δέντρα που απαντώνται στη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη. Μαυρόπευκα, έλατα, οξυές, πενταβέλονες πεύκες, ερυθρελάτες, δασικές πεύκες και σημύδες δημιουργούν τα ομορφότερα και πιο άγρια μεικτά δάση της χώρας μας.

Στο δάσος φυτρώνουν μερικά από τα πιο σπάνια και σημαντικά είδη της Ροδόπης. Αυτά είναι ο εντυπωσιακός κρίνος της Ροδόπης Lilium rhodopaeum, το Geum rhodopaeum, η Soldanella rhodopaea, η Pulsatilla halleri rhodopea, οι βιόλες Viola rhodopaea, V. dacica και V. tricolor macedonica, οι κενταύριες Centaurea napulifera napulifera και C. nervosa nervosa, ο Chamaecytisus albus, η Telekia speciosa, το αγριογαρύφαλλο Dianthus superbus suberbus, ο κρίνος Lilium martagon, το Vaccinium myrtillus, η εντυπωσιακή Gentiana lutea symphyandra, το Polygala anatolica, η Moneses uniflora, το υπερικό Hypericum montbretii, η Oenothera glazioviana, οι καμπανούλες Campanula moesiaca, C. persicifolia persicifolia και C. cervicaria, η Galeopsis bifida, το γεράνι Geranium sanguineum, το Symphytum ottomanum, ο Rhinanthus rumelicus και το Cirsium appendiculatum.

Στην περιοχή φυτρώνουν και πολλές σπάνιες ορχιδέες όπως, η Epipactis pontica, η Epipactis palustris, η Corallorhiza trifida, η Goodyera repens, η Gymnadenia frivaldii, το Epipogium aphyllum, η Dactylorhiza cordigera, η Orchis purpurea και η Neotinea ustulata.

Η ορνιθοπανίδα περιλαμβάνει πολλά θαυμαστά είδη όπως, ο μεγαλόπρεπος αγριόκουρκος, η σπάνια δασόκοτα, η σπουργιτόγλαυκα, ο καρυοθραύστης και ο αιγωλιός. Από τα αρπακτικά, εδώ ζουν χρυσαετοί, σταυραετοί, φιδαετοί, τσίφτηδες, αετογερακίνες, γερακίνες, σαΐνια, διπλοσάινα, σφηκιάρηδες, ξεφτέρια, πετρίτες, μαυροκιρκίνεζα και βραχοκιρκίνεζα. Άλλα σημαντικά είδη που εμφανίζονται στη περιοχή είναι ο μπούφος, ο χουχουριστής, ο νανόμπουφος, ο μαύρος δρυοκολάπτης, ο τριδάχτυλος δρυοκολάπτης, ο σταχτής δρυοκολάπτης, η γυδοβυζάχτρα, ο δεντροβάτης, η μπεκάτσα, η φάσσα, ο χιονοκότσυφας, ο τοιχοδρόμος, η ελατοπαπαδίτσα, η βουνοπαπαδίτσα, ο νανομυγοχάφτης, ο δεντροτσοπανάκος, ο πυρροβασιλίσκος, ο πύρρουλας, ο σταυρομύτης, το λούγαρο, το βουνοτσίχλονο και το χρυσοτσίχλονο.

Η πανίδα των αμφίβιων περιλαμβάνει 13 είδη με σημαντικότερα τους λοφιοφόρους τρίτωνες, τους κοινούς τρίτωνες, τις σαλαμάνδρες, τους φρύνους, τους πρασινόφρυνους, τις κιτρινομπομπίνες, τους σπάνιους βουνοβάτραχους, τους δεντροβάτραχους, τους γραικοβάτραχους και τους σβελτοβάτραχους. Από τα ερπετά έχουν καταγραφεί 25 είδη. Στην περιοχή ζούνε μεσογειακές χελώνες, γραικοχελώνες, κονάκια, πρασινόσαυρες, αμμόσαυρες, τοιχογουστέρες, σπιτόφιδα, στεφανοφόροι, εφιοί, θρακικοί λαφιάτες, αγίοφιδα, σαπίτες, σαΐτες, οχιές και σπάνιοι αστρίτες.

Μόνιμη είναι και η παρουσία της αρκούδας στα δάση της περιοχής, ενώ υπάρχουν και αρκετοί λύκοι. Στην οριογραμμή βρίσκεται ο τελευταίος φυσικός πληθυσμός κόκκινων ελαφιών που ζουν στη χώρα μας, ενώ στα βράχια και τις ορθοπλαγιές βρίσκουν καταφύγιο πολλά αγριόγιδα. Τα ζαρκάδια απαντώνται σε πυκνούς πληθυσμούς και η πανίδα των θηλαστικών συμπληρώνεται με αγριόγατους, αγριόχοιρους, αλεπούδες, νυφίτσες, πετροκούναβα, βίδρες, δασομυωξούς, σκίουρους, λαγούς και πολλά είδη νυχτερίδων.

Από αισθητική άποψη το Παρθένο Δάσος διακρίνεται για τη χαρακτηριστική και μοναδική ομορφιά του. Το έντονο γεωμορφολογικό ανάγλυφο δίνει μια τραχύτητα και αγριάδα στο χώρο, που ξεφεύγει από τα συνηθισμένα δασικά τοπία.

Η δομή του δάσους, το ύψος των δένδρων και η πυκνότητα της βλάστησης συνθέτουν ένα μοναδικό σκηνικό, που όμοιό του δεν συναντούμε πουθενά αλλού στην Ελλάδα.

Ο συνδυασμός γεωλογικών και υδάτινων σχηματισμών, η πλούσια βλάστηση και η απίστευτη ποικιλία της πανίδας, συνθέτουν ένα πλήρες δασικό σύμπλεγμα, που θεωρείται από τα ομορφότερα της χώρας μας.

Το Παρθένο Δάσος Φρακτού αποτελεί για τα ελληνικά δεδομένα ένα μοναδικό μνημείο της φύσης με πολύ μεγάλη φυτογεωγραφική, ιστορική, αισθητική και οικολογική αξία.

Έχουμε χρέος να το διαφυλάξουμε και να το προστατέψουμε.

ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΤΕ

Το Παρθένο Δάσος Φρακτού απέχει 92χλμ. από τη Δράμα, 260χλμ. από τη Θεσσαλονίκη και 770χλμ. από την Αθήνα. Τα τελευταία 18χλμ. είναι χωματόδρομος. Μπορείτε να διαλέξετε για τη διαμονή σας το Δασικό Χωριό Φρακτού, κατόπιν συνεννόησης με το Δασαρχείο Δράμας. Με έδρα σας το Δασικό Χωριό, μπορείτε να περπατήσετε σε μοναδικής ομορφιάς μονοπάτια μέσα στο Φρακτό. Υπολογίστε την βενζίνη γιατί το κοντινότερο βενζινάδικο, απέχει πολλά χιλιόμετρα.

Με αφετηρία το δασικό εργοτάξιο, η γνωριμία με το δάσος Φρακτού μπορεί να γίνει με τρεις διαδρομές: προς το Παρθένο Δάσος, προς τη θέση “Βιλαώρα” και προς τους καταρράκτες – Αχλαδοχώρι.

Η κατεύθυνση προς το Παρθένο Δάσος ακολουθεί βόρεια πορεία και 8χλμ από το εργοτάξιο συναντάτε την -ελεγχόμενη με μπάρα- είσοδο του Παρθένου Δάσους (υψόμετρο 1700μ.).

Ακολουθώντας το μονοπάτι (200μ.) για τις παρυφές του Παρθένου, φτάνοντας στη θέση “Πανόραμα”, μπορείτε να απολαύσετε από το φυσικό “μπαλκόνι” τη θέα της περιοχής.

Η περιοχή “Βιλαώρα”, νοτιοανατολικά του εργοταξίου και σε κοντινές αποστάσεις 3-7χλμ, προσφέρεται για πεζοπορία μέσα σε συστάδες οξιάς, δασικής πεύκης και δρυός.

Διάσπαρτες στο χώρο μπορεί να συναντήσετε αγριοτριανταφυλλιές, σορβιές, σημύδες. Στην περιοχή υπάρχει πυκνό δίκτυο δασικών δρόμων. Η θέα από την κορυφογραμμή της περιοχής δικαιολογεί την ονομασία “Βιλαώρα”, καθώς με καθαρή ατμόσφαιρα παρατηρούνται ατέλειωτες αλλεπάλληλες κορυφογραμμές.

Νότια και χαμηλότερα του Παρθένου Δάσους, κάτω από τους βραχώδεις σχηματισμούς, με βλάστηση κυρίως πλατύφυλλων, από τα οποία πολλά είναι καρποφόρα, βρίσκεται το Αχλαδοχώρι.

Στην περιοχή υπάρχουν ακόμα ερείπια παλιών οικισμών. Από εδώ το “Αχλαδόρεμα” σχηματίζει την κεντρική του κοίτη, αφού συλλέξει τα νερά του Παρθένου Δάσους από τις υδρορροές και τους πέντε καταρράκτες. Οι τρεις είναι συνεχούς ροής και μπορείτε να τους προσεγγίσετε ακολουθώντας τα υπάρχοντα μονοπάτια.

Συνεχίζετε την πορεία σας προς το Αχλαδόρεμα και έχετε δύο επιλογές. Η μία είναι να ακολουθήσετε το μονοπάτι που οδηγεί στα ερείπια του Αχλαδοχωρίου και τους καταρράκτες του Αχλαδορέματος. Η διαδρομή είναι κουραστική, αποζημιώνει όμως με τις εναλλαγές και τη θέα της.

Η δεύτερη επιλογή είναι να συνεχίσετε την πορεία επί του δασικού δρόμου και αφού περάσετε το Αχλαδόρεμα, να αναζητήσετε λίγα μέτρα πιο πάνω το μονοπάτι που οδηγεί στους τρεις καταρράκτες.

Σε όλες σας τις πορείες, μέσα στο δάσος, θα συναντήσετε πινακίδες της τοπικής Δασικής Υπηρεσίας, που θα σας οδηγήσουν γρήγορα στην είσοδο των τριών πρώτων καταρρακτών και των δύο ερειπίων του χωριού.

Θα βρείτε επίσης κίτρινες ταμπέλες με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με το ύψος κάθε δέντρου, την περίοδο που ευδοκιμεί και αρκετά άλλα στοιχεία.

Για την καλύτερη δυνατή περιήγηση και ξενάγηση στην ευρύτερη περιοχή του Φρακτού, μπορείτε να φιλοξενηθείτε στο δασικό εργοτάξιο (από 1 Ιουλίου έως 30 Νοεμβρίου) έπειτα από συνεννόηση με το Δασαρχείο, αφιερώνοντας έτσι μια ολόκληρη μέρα στον πυρήνα του δάσους, στους καταρράκτες του Αρκουδορέματος και στη θέση Βιλαώρα.

ΈΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΦΡΑΚΤΟΥ ΣΕ ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ UNESCO

Σε υπογραφή Προγραμματικής Σύμβασης με το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος προχωράει ο Δήμος Παρανεστίου

Ψηφίστηκε αρχές Αυγούστου 2020, από το Δήμο Παρανεστίου, το σχέδιο της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ του Δήμου και του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος (ΔΙ.ΠΑ.Ε.) για την σύνταξη φακέλου υποψηφιότητας, προκειμένου το Παρθένο Δάσος Φρακτού, το οποίο ανήκει στο Δήμο Παρανεστίου να ενταχθεί στα μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Το ΔΙ.ΠΑ.Ε. στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του και σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Εκπαιδευτικό και Πολιτιστικό οργανισμό της UNESCO έχει Εγκαθιδρυμένη Πανεπιστημιακή Έδρα UNESCO με ακρωνύμιο Con-E-Ect και γνωστικό πεδίο τη διατήρηση των παρόχθιων και δελταϊκών οικοσυστημάτων και τις δράσεις οικοτουρισμού σε αυτά. Ο στόχος της Έδρας είναι να ενώσει δυνάμεις με εθνικούς, περιφερειακούς και διεθνείς φορείς, προκειμένου να επεξεργαστούν ένα Διεθνές Πλαίσιο Κοινής Στρατηγικής για τη διατήρηση των παρόχθιων και δελταϊκών οικοσυστημάτων και την ανάπτυξη του οικοτουρισμού και άλλων οικονομικών δράσεων συμβατών με τον χαρακτήρα των περιοχών αυτών.

Αναμφισβήτητη εγγύηση στην επίτευξη αυτών των στόχων παρέχει η ύπαρξη του Επιστημονικού δυναμικού της έδρας UNESCO Con - E – Ect, το οποίο αποτελείται από μια εικοσαμελή και πλέον ομάδα Ελλήνων και ξένων Επιστημόνων με πολύ μεγάλη εξειδίκευση σε θέματα που άπτονται του γνωστικού πεδίου και αντικειμένου της Έδρας. Μερικοί μάλιστα εξ αυτών αποτελούν διεθνείς αυθεντίες στον τομέα τους και έχουν εξειδικεύσεις με μοναδικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Σκοπός της Σύμβασης είναι η προετοιμασία και σύνταξη φακέλου υποψηφιότητας, προκειμένου το Παρθένο Δάσος Φρακτού, το οποίο ανήκει στο Δήμο Παρανεστίου να ενταχθεί στα μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Σε δηλώσεις του ο Δήμαρχος Παρανεστίου Τάσος Καγιάογλου ανέφερε: «Είμαι πολύ χαρούμενος που ο Δήμος μας προχωράει στην προγραμματική σύμβαση με το ένα από τα μεγαλύτερα Πανεπιστήμια της Ελλάδος, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και τη Σχολή «Γεωτεχνικών Επιστημών» με έδρα τη Δράμα, για την ανάδειξη του μοναδικής ομορφιάς μνημείου της φύσης του Παρθένου Δάσους Φρακτού σε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύουμε την εξωστρέφεια μας και μέσω της Διεθνούς Δικτύωσης αναδεικνύουμε το Δήμος μας σε περιοχή με ιδιαίτερη πολιτισμική και περιβαλλοντική αξία».