ΠΕΡΙΒΛΕΠΤΟ

ΤΟ ΠΕΡΙΒΛΕΠΤΟ

Το Περίβλεπτο ανήκει στην Τοπική Κοινότητα Παρανεστίου της Δημοτικής Ενότητας Παρανεστίου και απέχει 13χιλ. από την έδρα του Δήμου.

Η παλαιότερη ονομασία του χωριού ήταν Καραγκιόζ-Κιόϊ, μετονομάστηκε με Δ. την 1-4-1927.

Στο Περίβλεπτο εγκαταστάθηκαν με την ανταλλαγή των πληθυσμών 44 προσφυγικές οικογένειες, συνολικά 160 άτομα, από το Καρμούτ, τα Ίμερα, το Λερίν και χωριά της περιοχής του Όφεως Πόντου, οι ονομαζόμενοι οφλίδες, όπως και από τα χωριά Αργυρούπολης ή Κουμουσχνέ, εξού και το κουμουσχαναλίδες. Με την εγκατάστασή τους στην περιοχή ο πρόσφυγες πέρα από τους Τούρκους βρήκαν και Σαρακατσάνους, συγκεκριμένα τα τσελιγκάτα του Μητρ. Καλτσά και του Αλ. Μίγγου, που ζούσαν στην περιοχή σε καλύβια.

Στο Περίβλεπτο, που οι κάτοικοι του προσέφεραν τα μέγιστα στην Εθνική Αντίσταση κατά των Βουλγάρων το 1941-1944, κατοικούν σήμερα μόνιμα, μόλις 8 άτομα, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, κυρίως κτηνοτρόφοι στο επάγγελμα.

Το χωριό Περίβλεπτο (Καραγκιόζ) βρίσκεται δυτικά του Δήμου Παρανεστίου, του Νομού Δράμας. Είναι ένα ορεινό χωριό, κτισμένο σε υψόμετρο 650 μέτρων, με εξαιρετικό ξηρό κλίμα. Από το Παρανέστι φαίνεται σαν αετοφωλιά, σε μια από τις κορυφές των καταπράσινων βουνών του Δήμου.

Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

Κατά την διάρκεια της Βουλγαρικής κατοχής και του αδελφοκτόνου πολέμου, στην δεκαετία του 50, οι κάτοικοι του χωριού αναγκάστηκαν και πάλι να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, να πάρουν το δρόμο της προσωρινής προσφυγιάς.

Μετά την αποχώρηση των Βουλγάρων και την λήξη του Εμφυλίου πολέμου, επέστρεψαν στο χωριό για να συνεχίσουν να καλλιεργούν τα χωράφια και να εκτρέφουν ζώα, ως μοναδικό μέσω επιβίωσή τους. Η ζωή όμως στο χωριό δεν είχε καμιά προοπτική βελτίωσης, παρά την σκληρή δουλειά.

Έτσι, οι νεότεροι μη βλέποντας κανένα μέλλον παραμένοντας στο χωριό, ο ένας μετά τον άλλον, τράβηξε το δρόμο τους, εγκαταλείποντας το χωριό, άλλοι για Γερμανία, άλλοι για Δράμα, Χωριστή, άλλοι για Θεσσαλονίκη, Κατερίνη και Αθήνα. Αποτέλεσμα, της μετανάστευσης τους ήταν στην δεκαετία του 70 το χωριό μας να ερημωθεί.

Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Σήμερα, το Περίβλεπτο δεν θυμίζει το παλιό εκείνο γεμάτο με ζωή χωριό, αποτελούμενο από 45 οικογένειες και πάνω από 300 κατοίκους, με ένα σχολείο γεμάτο από παιδιά και φυσικά με την εκκλησία του, τον Άγιο Δημήτριο, που Κυριακές και γιορτές ο εφημέριος τελούσε τη Θεία Λειτουργίας και όλοι οι κάτοικοι, με βαθιά πίστη, εκκλησιάζονταν.

Ο πετρόχτιστος Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου ανεγέρθη από τους κατοίκους του Περίβλεπτου το 1935. Ο Ναός είναι τύπου βασιλικής, με ξύλινη εσωτερική επένδυση, μικρής χωρητικότητας, όμως, ικανός να στεγάσει την αδιαπραγμάτευτη πίστη των κατοίκων του.

Κάθε χρόνο, ανήμερα της εορτής του Αγίου Δημητρίου, προστάτη του χωριού, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Περίβλεπτου διοργανώνει εκδηλώσεις τις οποίες τιμούν οι απανταχού Περιβλεπτιώτες. Είναι μια μοναδική ευκαιρία να ανταμώσουν, να πουν τα νέα τους, να θυμηθούν τα παλιά, να αναπολήσουν τις όμορφες στιγμές που έζησαν στο χωριό τους, με φίλους και συγγενείς τους.

Το πρωί παρακολουθούν τη Θεία Λειτουργία και στη συνέχεια όλοι οι εκκλησιαζόμενοι συγκεντρώνονται στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας, χαιρετιούνται, αγκαλιάζονται σαν καλοί χριστιανοί, συγχωριανοί, φίλοι από τα παλιά και κατά το πλείστον συγγενείς μεταξύ μας. Ταξιδεύουν νοερά στο παρελθόν, στα αθώα παιδικά τους χρόνια, στα παιχνίδια τους στις αυλές των γκρεμισμένων πλέον σπιτιών τους.

ΟΙ ΦΙΛΟΞΕΝΟΙ ΠΕΡΙΒΛΕΠΤΙΩΝΤΕΣ

Μπορεί το χωριό να ερειπώθηκε, οι πρώτοι κάτοικοι του να μη ζουν στην πλειοψηφία τους, όμως, μεταλαμπάδευσαν με ζέση τα ήθη και έθιμά τους, την πίστη, τη γλώσσα, τη λύρα και τα τραγούδια στους απογόνους τους. Κι αυτοί, ως άξιοι συνεχιστές τους, τα αναβιώνουν με πίστη και αγάπη.

Οι Περιβλεπτιώτες μπορεί να ήταν φτωχοί υλικά, αλλά πλούσιοι και ευτυχισμένοι στην ψυχή. Είχαν έμφυτη την φιλοξενία, την ανθρωπιά, την ειλικρίνεια, ανθρώπινα χαρακτηριστικά που σήμερα σπανίζουν. Παρά την φτώχεια τους δεν τους έλλειπε το γέλιο και τα ανέκδοτα. Έκαναν το πόνο της προσφυγιάς τους τραγούδι και κάτω από τους ήχους της λύρας, λες και τους μεθούσε ο ήχος της, χόρευαν, χόρευαν, χόρευαν ασταμάτητα τους ζωηρούς ποντιακούς χορούς, μ’ έναν απλό λιτό μεζέ, λίγο τουρσί, λίγο τυρί, καμιά ελιά και ψωμί και με λίγο κρασί (ρετσίνα) ή ούζο. Χόρευαν σε κάθε ευκαιρία, σε γάμους, σε πανηγύρια, σε εορτές κλπ., σαν να ήθελα να ξεχάσουν με τον χορό, τον πόνο για τις χαμένες τους πατρίδες.

Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΟΝΤΙΩΝ ΠΕΡΙΒΛΕΠΤΟΥ «Η ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ»

Το Περίβλεπτο έχει έναν πολύ δραστήριο Σύλλογο, με πρόεδρο του τον Παύλο Σοφιάδη, που κρατά σθεναρά ζωντανές τις παραδόσεις που κληρονόμησαν οι Περιβλεπτιώτες από τους παππούδες τους και τις μεταλαμπαδεύουν στις νεότερες γενιές, για να μείνουν αναλλοίωτες στους αιώνες.

Ο Σύλλογος έχει έδρα το Περίβλεπτο Παρανεστίου Δράμας. Οι σκοποί του Συλλόγου είναι οι:

α) Η γνωριμία των Ποντίων και Φιλοποντίων μεταξύ τους, η προσπάθεια διατήρησης της παράδοσης και της ιστορικής μνήμης των προγόνων τους, καθώς και του ρόλου που διαδραμάτισαν αυτοί στην Εθνική πορεία της Ελληνικής Φυλής.

β ) Η κοινωνική και πνευματική προαγωγή των Ποντίων μέσα στα Εθνικά πλαίσια και πάντοτε σε συνεργασία με όλους συμπολίτες που αποδέχονται τους σκοπούς του Συλλόγου.

γ ) Η περισυλλογή η διατήρηση και η αξιοποίηση λαογραφικού, ιστορικού, γλωσσολογικού, λογοτεχνικού και μουσειακού υλικού, που έχει σχέση με τον Ελληνισμό των Ποντίων καθώς και από άλλους χώρους του Ελληνισμού Θράκης Μακεδονίας κ.τ.λ.

δ ) Η καλλιέργεια πνευματικών και κοινωνικών σχέσεων μεταξύ των μελών και ιδιαίτερα η ενίσχυση των δεσμών με τους νέους και η τόνωση τους στην παράδοση.

Το Δ.Σ. του Συλλόγου αποτελείται από: Πρόεδρος Σοφιάδης Παύλος, Γραμματέας Κυριακίδου Κυριακή, Ταμίας Δραγασάκης Κωνσταντίνος, και μέλη Στεφανίδης Δημήτριος και Τσενεκίδης Γεώργιος.

ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Με Β.Δ. της 20-11-1924 ιδρύθηκε το 1/τάξιο μικτό Δημοτικό Σχολείο των προσφυγικών συνοικισμών Καραγκιόζ-Κιόϊ (Περίβλεπτο) και Πάστραβας (Καλλίκρουνο) με έδρα το Περίβλεπτο το οποίο απέχει 13χιλ. από την έδρα του Δήμου και το Καλλίκρουνο 12χιλ.

Το Σχολείο ανέστειλε τη λειτουργία του την περίοδο της Βουλγαρικής κατοχής (1941-1944) και λόγω του Εμφύλιου πολέμου και των συνεπειών αυτού τα έτη 1947-1950.

Το 1975 καταργείται λόγω έλλειψης ικανού αριθμού μαθητών, μόλις 9 στον αριθμό φοιτούσαν πλέον σ’ αυτό.

Το Δημοτικό Σχολείο Περίβλεπτου στις αρχές στεγαζόταν σε διώροφο τούρκικο διδακτήριο. Ο πρώτος όροφος ήταν χαγιάτι και ο δεύτερος όροφος είχε τρεις αίθουσες διδασκαλίας και ένα γραφείο.

Το υπάρχον διδακτήριο ανεγέρθη από την Επιτροπή Παραμεθορίων το 1932. Είναι μονώροφο, τύπου 1/τάξιου Σχολείου και διέθετε τους απαραίτητους χώρους για την απρόσκοπτη λειτουργία του.

Οι ζημιές που υπέστη το κτήριο κατά τη Βουλγαρική κατοχή του 1941-1944, αποκαταστάθηκαν μετά την απελευθέρωση.

Μετά την κατάργηση του Σχολείου, με απόφαση του ΥΠ.Ε.Π.Θ. η χρήση του παραχωρήθηκε στην τέως Κοινότητα Παρανεστίου. Στη συνέχεια, ο Δήμος Παρανεστίου αφού το επισκεύασε επιμελώς το παρέδωσε προς χρήση στον Πολιτιστικό Σύλλογο Περίβλεπτου, για την εκτέλεση διαφόρων εκδηλώσεων.